top of page
Zdjęcie autoraOpus Unicus

Andrzej Strumiłło - podróżnik, fotograf, grafik, malarz, rzeźbiarz, scenograf, erudyta, wykładowca historii sztuki i malarstwa, poeta.

Zaktualizowano: 8 sty

Będzie długo. O tak wybitnym człowieku, żyjącym ponad 90 lat nie da się krócej,

ale warto przeczytać do końca, by dotknąć raptem jego wielkości, jako twórcy, a przede wszystkim człowieka.


Andrzej Strumiłło Grafika seria LOT

Napisał i opatrzył w autorskie zdjęcia cudownie wydane książki i albumy. Orędownik ochrony przyrody i dóbr kultury Polski, zwłaszcza kresów wschodnich- Suwalszczyzny. Duszą obywatel Wielkiego Księstwa Litewskiego.

Urodził się w 1927 roku w Wilnie. W latach 1945–1947 studiował w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Łodzi pod kierunkiem Władysława Strzemińskiego, następnie podjął studia na Wydziale Malarstwa Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. W towarzystwie wybitnych osobowości tj. Andrzej Wajdą, Jan Tarasin i Walerian Borowczyk tworzył Grupę Samokształceniową kierowaną przez Andrzeja Wróblewskiego. Dyplom otrzymał w 1950 r. W latach 1949–1953 był asystentem Eugeniusza Eibischa w ASP w Krakowie, a także Tadeusza Grygiela i Adama Rychtarskiego w PWSSP w Łodzi. W 1956 roku zamieszkał w Warszawie i rozpoczął współpracę z Polską Izbą Handlową. Projektował pawilony wystawiennicze, co umożliwiło mu podróżowanie po Europie i krajach Dalekiego Wschodu. Dusza podróżnika i okoliczności pozwoliły mu na przygody niczym z powieści: konno przemierzył Azję, polując, rysując i robiąc zdjęcia, zbierając kamienie, i sztukę z różnych regionów. Był świadkiem działań podczas wojny wietnamskiej, widział Kraj Chabarowski, przemierzał pustynię Gobi, Ałtaj, Nepal, Indie, Japonię, Tajlandię, Mongolię, Chiny, Syrię, Turcję, Syberię i Kaukaz. Brał udział w wyprawach wspinaczkowych w Himalajach. Koleją transsyberyjską przewiózł do Polski niedźwiedzia. Wszędzie tworząc sztukę czy to w formie wierszy, zdjęć, szkiców. W archiwum artysty znajduje się blisko 30 tysięcy negatywów z jego wypraw.

Był współtwórcą Muzeum Azji i Pacyfiku w Warszawie. Był przyjacielem Andrzeja Wawrzyniaka, założyciela owego muzeum. Towarzyszył mu w podróżach i doradzał podczas gromadzenia zbiorów. W latach 1977–1980 pracował w krakowskiej ASP na stanowisku profesora. Był jednym z inicjatorów, a od 1977 roku głównym organizatorem interdyscyplinarnych spotkań „Sztuka i środowisko” w Wigrach oraz Międzynarodowego Pleneru Rzeźbiarskiego „Integrart”. W latach 1982–1984 pracował w Nowym Jorku jako kierownik pracowni graficznej przy sekretariacie ONZ. Porzucił ten wielki świat i w 1984 roku wrócił do Polski. Osiedlił się na Suwalszczyźnie. Osiadł w Maćkowej Rudzie nad Czarną Hańczą, niedaleko Sejn, tygla kultur, gdzie własnymi rękoma wybudował dom i uprawiał rolę, hodował swoje ukochane konie, które były partnerami, modelami i inspiracjami w jego pracy twórczej. Tu- w swoim własnym raju rozwijał twórczość, nie tylko swoją, inicjował i brał czynny udział w lokalnym życiu kulturalnym. Wspierał rozwój kultury Pogranicza. Był członkiem Związku Polskich Artystów Fotografików i Rady Naukowej Wigierskiego Parku Narodowego. A także członkiem kapituły nagrody „Włócznia Jaćwingów” oraz kapituły „Złotego Berła Kultury Polskiej”.


Andrzej Strumiłło grafika seria LOT

Wraz z Czesławem Miłoszem i Tomasem Venclovą był pomysłodawcą stworzenia Księgi Wielkiego Księstwa Litewskiego, której przygotowania i wydania 2009 roku podjęła się, bliska naszemu sercu, sejneńska fundacja „Pogranicze”.

W 2008 roku w Suwałkach otworzono galerię Andrzeja Strumiłły. W pięciu halach wystawienniczych zgromadzone zostały prace malarskie, rysunkowe, rzeźbiarskie i fotograficzne artysty oraz część kolekcji azjatyckiej. Zarząd województwa podlaskiego rok 2017 ogłosił Rokiem Andrzeja Strumiłły.

Zmarł 9 kwietnia 2020 roku na Suwalszczyźnie w wieku 93 lat.

Artysta został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, Złotym Medalem „Gloria Artis”. Pośmiertnie otrzymał Orfeusza Honorowego za tomik „69” wydany przez Galerię Strumiłło, prowadzoną przez jego córkę.

Dorobek artysty obejmuje ponad 120 wystaw indywidualnych w kraju i zagranicą oraz blisko 150 wydawnictw. Swoje prace pokazywał m.in. w Warszawie, we Wrocławiu, w Krakowie, Szczecinie, Łodzi, Katowicach, Olsztynie, Elblągu, Toruniu, Płocku, Radomiu, Suwałkach, Pekinie, New Delhi, Ułan Bator, Hanoi, Katmandu, Tokio, Berlinie, Bremie, Antwerpii, Mediolanie, Duisburgu, Pradze, Bratysławie, Moskwie, Leningradzie, Kownie, Druskiennikach, Szawlach (Litwa), Jużnosachalińsku, Nowym Jorku, Meadville (USA). Uczestniczył w wielu wystawach zbiorowych, m.in. w Nowym Jorku, Hawanie, Bielefeld, Edynburgu, Lizbonie, Madrycie, Rzymie, Genui, Lyonie, Düsseldorfie, Hanowerze, Münsterze, Leverkusen. Brał również udział w Biennale w São Paulo (1969) i Biennale Wenecji (1972).

Biogram na podstawie tekstu do wywiadu z artystą, z cyklu Historie Mówione Nowoczesności, autorstwa Magdaleny Drągowskiej.

Comments


bottom of page